Sinds 1991 draagt het kleine dorp Rüterberg, gelegen aan de oostelijke oever van de Elbe, officieel de bijnaam "Dorpsrepubliek". Een lokaal historisch centrum in het dorp vertelt bezoekers hoe de dorpsrepubliek tot stand kwam en wat het voor de inwoners betekende om aan en met de binnen-Duitse grens te leven.
Met de deling van Duitsland als gevolg van de Tweede Wereldoorlog werd Rüterberg van de ene op de andere dag een grensdorp. Aanvankelijk waren er alleen controlemaatregelen, maar na 1952 moesten veel families hun huizen verlaten tijdens twee zuiveringen en werden ze gedwongen om zich opnieuw te vestigen. Het leven werd steeds moeilijker voor degenen die bleven. De situatie in Rüterberg was vooral problematisch omdat de grens in het Elbe-gedeelte niet duidelijk gedefinieerd was. Daarom werd er in het voorjaar van 1967 een tweede hek rond Rüterberg geplaatst. De resterende 150 inwoners werden nu volledig ingesloten en konden hun dorp alleen nog in via een streng bewaakte grenspoort. Het hek bleef volledig gesloten van 23.00 uur tot de volgende ochtend. De daarmee gepaard gaande inmenging in het dagelijks leven werd steeds ondraaglijker en leidde ertoe dat de weinige inwoners uiteindelijk in 1989 uit protest de "Dorpsrepubliek Rüterberg" oprichtten. Ze wilden niet langer betutteld worden. Vandaag de dag wordt die tijd herdacht in een tentoonstelling in de lokale geschiedenishal. Er zijn onder andere originele uniformen van de voormalige DDR grenstroepen, foto's, documenten, bewegwijzering en nog veel meer te zien uit de tijd als verboden gebied. Er zijn ook tentoonstellingsstukken van de voormalige dorpsschool en geleende voorwerpen uit Rüterberg, die het leven en het dagelijks leven in het dorp voor de Tweede Wereldoorlog levendig weergeven.
